“Hoe kan ik de moed vinden om te zeggen wat ik moet zeggen als iemand mij oneerlijk behandelt? Ik vind het moeilijk om mensen te vertellen wanneer iets me dwarszit, omdat ik bang ben in een verhitte discussie terecht te komen en dan de juiste woorden niet te kunnen vinden. Soms verheft mijn vader zijn stem tegen me, en dan blijf ik stil. Soms spreekt een collega me dreigend aan en zeg ik niets. Soms maakt iemand mijn kind aan het huilen en zeg ik nog steeds niets. Deze situaties voelen vaak aan als kwesties van leven of dood, en achteraf verwijt ik mezelf dat ik zwak ben. Soms heb ik er zo’n spijt van dat ik niets heb gezegd dat ik ’s nachts niet eens kan slapen, terwijl ik steeds opnieuw in mijn hoofd afspeel wat ik had moeten zeggen. Wat kan ik doen?”
Vergroten van zelfvertrouwen
Wanneer je zegt dat je de “moed” mist om voor jezelf op te komen, begrijp ik dat je zelfvertrouwen mist. Een manier om je zelfvertrouwen te vergroten is door vaardigheden te ontwikkelen. Naarmate je vaardigheden verbeteren, zal ook je zelfvertrouwen toenemen.
Een andere manier om je zelfvertrouwen te vergroten, is door je mindset aan te pakken. Zijn er overtuigingen of houdingen die bijdragen aan je gebrek aan zelfvertrouwen? Tenzij je je denken verandert, is het onwaarschijnlijk dat je gedrag verandert, ongeacht de nieuwe acties die je onderneemt.
Dus laten we daar beginnen.
Leer je verhalen beheersen
In plaats van in je hoofd af te spelen wat je had moeten zeggen, zou het beter zijn voor je om te onderzoeken waarom je vastzit in dit gedragspatroon. In Cruciale Gesprekken leren we een concept genaamd “Beheers mijn verhalen”. De premisse is dat de verhalen die we onszelf vertellen onze interpretaties van gebeurtenissen en ons gedrag vormen. Hoewel we dit concept trainen in de context van momenten van conflict, kan het veel breder worden toegepast.
Een ander woord voor een verhaal is overtuiging. Ik vermoed dat je gebrek aan “moed” om voor jezelf op te komen niet alleen te wijten is aan niet weten wat je moet zeggen. Het is waarschijnlijk gebaseerd op diepgewortelde overtuigingen en perspectieven die gedurende je hele leven zijn gevormd. Deze overtuigingen worden belichaamd en gevormd door je ervaringen. Wat zijn ze?
Blootleggen van aannames
Misschien ben je in het verleden voor jezelf opgekomen, maar heeft het de situatie alleen maar erger gemaakt. Misschien hebben die pogingen je relaties of reputatie beschadigd. Misschien merk je dat niemand naar je luistert. Wat het ook is, ergens onderweg heb je de conclusie getrokken, bewust of onbewust, dat het beter is om stil te blijven dan om jezelf te verdedigen.
Het blootleggen van deze onderliggende aannames betekent niet dat je ze onmiddellijk kunt elimineren. Het veranderen van ons perspectief kost vaak jaren werk. Bewustwording is slechts de eerste stap. Op basis van mijn lezing van je vraag, is dit waar ik je aanraad te beginnen.
Naarmate je je overtuigingen blootlegt, nodig ik je uit om ze te vervangen door deze overtuiging: je bent een bron van kracht en verantwoordelijkheid in de wereld.
Als je er nog niet bekend mee bent, is al ons werk gebaseerd op dit idee. Al onze trainingen en boeken bieden een kader dat ons uitnodigt om onszelf te zien als agenten in een wereld waar het verleidelijk is om te geloven dat we dat niet zijn. Dit kader plaatst kracht en verantwoordelijkheid binnen onszelf.
Destructief gedrag
Waarom is dit belangrijk? Het is mijn ervaring dat patronen van zelfdestructief of destructief gedrag voortkomen uit overtuigingen die ofwel (1) onze kracht om te handelen negeren ofwel (2) pogingen rechtvaardigen om verantwoordelijkheid te vermijden.
Je bent misschien niet overtuigd van dit idee. Dat is prima. Sommigen zien wat ik heb geschetst als objectieve waarheid, terwijl anderen denken dat het onwaar is. Ik ben agnostisch: misschien is het waar, en misschien is het een nuttig verhaal.
Maar als het een verhaal is, heeft het, net als andere verhalen, de kracht om onze interpretaties van gebeurtenissen en ons gedrag te vormen. Met andere woorden, ons vermogen om ons gedrag en onze uitkomsten te veranderen, hangt af van de overtuiging dat we dat kunnen. Houd dat in gedachten terwijl je reflecteert op beperkende overtuigingen. Je moet een gevoel ontwikkelen dat je een perspectief hebt dat het waard is om te delen.
Dus wat kun je nu zeggen?
Respectvol nee zeggen
Ik heb het gevoel dat wat ik nu voorstel te weinig is. Er zijn waarschijnlijk tientallen stappen die je kunt en moet nemen om zelfvertrouwen te ontwikkelen en voor jezelf op te komen, maar ik hoop dat dit je een beginpunt geeft: bevestig en behoud je gevoel van eigenwaarde.
Om je eigenwaarde te bevestigen, zeg gewoon nee. “Je kunt niet zo tegen me spreken.” “Nee.” “Je kunt me niet respectloos behandelen.” “Ik zal hier niet naar luisteren.” Vind een uitdrukking die je in staat stelt om rustig en vastberaden te bevestigen dat je het niet zult tolereren om disrespectvol te worden behandeld.
Om je eigenwaarde te behouden, haal je jezelf uit de situatie. Neem even afstand. Ga naar een andere kamer, het huis van een vriend of het kantoor van een collega. Spreek je bevestiging uit en zeg dan: “Excuseer me.” En ga weg.
Interpreteer deze suggesties alsjeblieft niet als een excuus of een teken van zwakte. In de woorden van Albert Camus: “Nee zeggen betekent niet opgeven. Het betekent ook ja zeggen, met elke handeling.” Zeg ja tegen jezelf.
Zorg voor psychologische veiligheid
Tot slot, ik heb op je vraag gereageerd in de veronderstelling dat je geen gevaar loopt, maar dat je de gewoonte hebt ontwikkeld om anderen toe te staan je niet te respecteren en te negeren. Als het erger is dan dat – als je wordt gepest – dring ik er bij je op aan om professionele hulp te zoeken waarbij jij je psychologisch veilig voelt.
Dit artikel is gebaseerd op een blog van CrucialLearning – Ryan Trimble
Meer impactvolle gesprekken voeren?
En stop hier niet. Dit is slechts een beginpunt. Blijf leren en werken aan je communicatievaardigheden. Volg een webinar of lees 1 van onze ebooks. Wil je meer vaardigheden leren om impactvolle gesprekken goed te kunnen voeren? In de training Crucial Conversations voor meesterschap in dialoog leer je 9 vaardigheden voor het voeren van gesprekken waar emoties hoog oplopen en belangen groot zijn.